Czy otrzymałeś darowiznę nieruchomości? A może spadkodawca pozostawił w spadku dom lub mieszkanie i dochodząc zachowku, musisz określić wartość nieruchomości? Czy wiesz, że w niektórych sytuacjach osoby ustawowo uprawnione do uzyskania majątku w spadku otrzymują jedynie niewielką jego część? W tym artykule wyjaśnię, czym jest zachowek, komu przysługuje oraz pomogę Ci lepiej poznać temat wyceny do zachowku.
Zachowek – czym jest?
Zachowek to instytucja prawa spadkowego, która została wprowadzona w celu chronienia interesów najbliższych spadkobierców. Kodeks cywilny określa, że gdy osoba umiera, zostawiając spadek, zachowek przysługuje jej dzieciom, wnukom, prawnukom, małżonkowi oraz rodzicom. Bliscy mają prawo żądać zachowku w wysokości połowy wartości majątku, która zgodnie z ustawą by odziedziczyli. Gdy spadkodawca przepisze majątek na mocy testamentu lub dokona znacznych darowizn przed śmiercią, zachowek ma na celu zrekompensowanie tym osobom ewentualnych strat (na podstawie ustawy – art. 931 i następne kodeksu cywilnego).
Zachowek – komu przysługuje?
Masz prawo do zachowku, jeśli zmarły przypisał swój majątek na mocy testamentu lub dokonał znaczących darowizn przed śmiercią, która spowodowała zmianę podziału majątku. Zachowek oznacza rekompensatę osobom, które byłyby uprawnione do dziedziczenia po zmarłym, ale zostały wyłączone lub pominięte przez testament lub darowizny. Wniesienie żądania dziedziczenia ustawowego można zrealizować w ciągu pięciu lat od zgonu spadkodawcy. Przekroczenie tego terminu spowoduje przedawnienie roszczenia.
Zachowek – komu nie przysługuje?
Jeśli nie byłeś uprawniony do dziedziczenia, nie masz prawa do zachowku. W takiej sytuacji nie możesz domagać się udziału w majątku zmarłego. Zachowek nie przysługuje także osobom, które zostały wydziedziczone lub uznane za niegodnych dziedziczenia. Nie dostaną go małżonkowie spadkodawcy, jeśli rozwód nastąpił z ich winy ani spadkobiercy, którzy dobrowolnie odrzucili spadek.
Jaka jest wysokość zachowku?
Zachowek wynosi połowę tego, co uprawniona osoba odziedziczyłaby, gdyby nie było testamentu – czyli połowę wartości spadku, jaki by zdobyła na mocy przepisów dziedziczenia ustawowego. Osoby małoletnie lub trwale niezdolne do pracy, otrzymują 2/3 tego, co odziedziczyłyby zgodnie z dziedziczeniem ustawowym.
Zachowek – czy o tym wiedziałeś?
- Wnuki nie mogą żądać zachowku po dziadku, jeśli żyje rodzic.
- Małżonkowi nie przysługuje zachowek po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego.
- Zachowek dla małżonka nie przysługuje w przypadku orzeczonej przez sąd separacji lub po złożeniu przez spadkodawcę wniosku o separację.
- Rodzice mają prawo do zachowku tylko w sytuacji, gdy spadkodawca nie pozostawił zastępnych, czyli dzieci.
Wydziedziczenie – kiedy spadkodawca pozbawia prawa do zachowku?
Osoby uprawnione do zachowku zgodnie z art. 1008 kodeksu cywilnego tracą prawo do jego otrzymania po wydziedziczeniu. Taki zapis powinien znaleźć się w testamencie spadkodawcy, jeśli taka jest jego wola.
Wydziedziczenie – przyczyny:
- osoba uprawniona do zachowku postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego,
- osoba uprawniona do zachowku dopuściła się wobec spadkodawcy lub jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności,
- osoba uprawniona do zachowku nie wypełniała swoich obowiązków rodzinnych wobec spadkodawcy.
W przypadku gdy taka osoba uważa, że została niesłusznie wydziedziczona, może złożyć pozew przeciwko innym spadkobiercom w celu dochodzenia swojego prawa do zachowku.
Wycena do zachowku – rzeczoznawca majątkowy w Warszawie
Czy przepisy dotyczące zachowku są dla Ciebie skomplikowane? Potrzebujesz pomocy? Kto wycenia wartość nieruchomości do zachowku? W postępowaniu sądowym robi to powołany przez sąd rzeczoznawca majątkowy wpisany na listę biegłych sądowych. Wysokość spadku dla potrzeb ustalenia zachowku ustala sąd. Jak wycenić nieruchomość do spadku (w tym również dla zachowku) opisywałem w innym artykule na moim blogu.
Potrzebujesz pomocy w sprawach spadkowych? Zależy Ci na realnej wycenie nieruchomości w Warszawie lub okolicy? Jestem wpisany na listę biegłych sądowych z zakresu wyceny nieruchomości przy Sądzie Okręgowym w Warszawie. Nieustannie śledzę warszawski rynek nieruchomości, przygotowuję rzetelne operaty szacunkowe, które przyśpieszają rozwiązywanie sporów i podział majątku. Napisz do mnie lub zadzwoń, a porozmawiamy o wycenie.